Tuvalet eğitimi çocuğun gelişim basamakları arasında en önemlilerinden biridir. Çünkü çocuğun bağımsızlık içeren davranışlarındandır. Biraz sonra eğitime hazır olan çocuğun özelliklerinden ve nasıl eğitim verileceğinden bahsedeceğim fakat altını çizmek istediğim bir nokta var. Her çocuğun hazır olma seviyesi ve aile dinamikleri farklı olduğu için tek bir doğru yol yoktur. Önemli olan tuvalet eğitimine başlanan çocuğun yaklaşımı ve davranışlarını yakından gözlemleyerek ileriki dönemde ortaya çıkabilecek komplikasyonların önüne geçebilmektir.
KAÇ YAŞINDA BU EĞİTİME BAŞLANIR?
Son yıllarda yapılan akademik çalışmalara göre bazı çocuklar eğitime 18-24 ayda hazır iken bazıları 30 ay ve üzeri ( 4 yaşa kadar uzanan süreçte ) bu eğitimi alabildikleri gözlemlenmiştir. 18. Aydan itibaren fiziksel ve duygusal açıdan hazır olan çocuğu bekletmemenizi öneririm.
ÇOCUĞUN TUVALET EĞİTİMİNE HAZIR OLDUĞUNU GÖSTEREN İPUÇLARI:
Çocuğun bezi gündüzleri en az 2 saat kuru kalıyorsa
Kısa öğle uykularından kuru kalkıyorsa
Barsak hareketleri belli zamanda gerçekleşmeye başladıysa yani önceden tahmin edilebiliyorsa
Tuvalet ihtiyacını hareket veya sözle ifade edebiliyorsa
Bezi kirlenince rahatsız oluyorsa
Çocuk basit komutları alabiliyorsa
Tuvaleti kullanmak istiyor ve merak ediyorsa
• Bunların dışında en önemlisi çocuğun eğitime duygusal olarak hazır olmasıdır. Eğer direniyorsa zorlamayın.
• Zorlayıcı tuvalet eğitimi çocuğa kendini kötü hissettirir.
• Ayrıca çocuğun stres olduğu başka bir konu varsa (ölüm, boşanma, kardeş gibi) bu dönemlerde başlamak uygun değildir.
TUVALET EĞİTİMİ NASIL VERİLİR?
Kullandığınız kelimeler basit ve pozitif olmalı. Çocukla ortak dili kullanmalısınız.
Çocuğun hazır olduğunu fark ettiğinizde bir lazımlık alın.
Önce lazımlığı oyun oynadığı odaya yerleştirin. Oyun oynarken veya tv izlerken üstüne oturmasına izin verin. Bizim için önemli olan lazımlığa alışması!
Çocuk alışıp sevdikten sonra lazımlığı banyoya yerleştirin. Gün içinde 2 saatte bir banyoya gidebilirsiniz. Sabah kalktığında, yemekten 30-40dk sonra veya tuvaletinin geldiğini fark ettiğinizde lazımlığa oturması için teşvik edin. Birkaç dakika bekledikten sonra sonuç yoksa ısrar etmeyin.
Tuvalet ihtiyacı olduğunda size söylemesi için cesaretlendirin. Tuvaletini yaptıktan sonra size haber verebilir. Bu tarz olumlu tepkileri övün! Çünkü takdir edilen davranış tekrarlanır!
Bazı çocuklar başlangıçta çişlerini lazımlığa yapar ancak kaka için bezini kullanmaya devam edebilir.
Arada olabilecek kazaları hoşgörün. Başarısızlıkta asla cezalandırmayın!
EĞİTİME YARDIMCI OLACAK TAVSİYELER:
Tuvalete alışma ile ilgili kitaplar okuyabilirsiniz.
Lazımlıkta otururken yanında olun, sohbet edin.
Tuvaletin nasıl kullanıldığını anlatın.
Kızlara, idrar yolu enfeksiyonlarından korumak için, temizliği önden arkaya yapması öğretilmelidir.
Her tuvalet sonrası elleri yıkaması da öğretilmelidir.
• Gündüz eğitimi tamamen çözülse bile, gece kontrolü haftalar, bazen aylar sonraya kalabilir. Geceleri uyanmak, tuvalete gitmek için vücudu yeterli olgunluğa ulaşmamış olabilir. Sizin ona destek vermeniz gerekecektir. Bu aşamada, akşamları sıvı alımını azaltmanız kuru gecelerin sayısını artıracaktır. Gece sizi kaldırabileceği noktasında güven verin.
• Çocuk 4 yaşını geçtiği halde tuvalet eğitimi konusunda sorunlar yaşıyorsa çocuk doktorunuza fizyolojik kaynaklı bir problem olup olmadığını araştırması için başvurun. Fizyolojik olarak problem yoksa duygusal nedenleri için bir uzman görüşü almalısınız.
